ایران و چین در مدار دپیلماسی علمی

به گزارش روابط عمومی سازمان امور دانشجویان به نقل ایرنا، این سفر در واقع بخشی از برنامه‌های حسین سیمایی وزیر علوم است که در صحن علنی مجلس شورای اسلامی در حین کسب رای اعتماد به آن پرداخته بود، «گسترش مشارکت و همکاری‌های ملی و بین‌المللی جهت کسب مرجعیت علمی».

تحقق مرجعیت علمی و سرآمدی جهانی در عرصه علوم و فناوری و ارتقای شتاب علمی (ماده ۹۷ قانون برنامه هفتم)، ارتقای جایگاه علمی و فناورانه کشور از طریق توسعه دیپلماسی علم و فناوری، ایجاد خلاقیت‌ها و برنامه‌ریزی‌های هوشمندانه در ارتباطات و ظرفیت‌های بین‌المللی با توجه به ظرفیت‌ها نیازها مزیت‌ها و تهدیدها با نگاه به همه ظرفیت‌های جهانی و خصوصا کشورهای اسلامی و منطقه‌ای، تقویت حضور و نقش‌آفرینی کشور در مجامع و نهادهای تصمیم‌سازی بین‌المللی در حوزه علم و فناوری، توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کشور با تقویت همکاری‌های بین‌المللی در عرصه علم و فناوری، تشویق و حمایت از میزبانی کشور در برگزاری رویدادهای علمی و پژوهشی بین‌المللی مانند کارگاه‌ها نشست‌ها و همایش‌ها، از دیگر برنامه‌هایی بود که وزیر علوم در مجلس به آنها اشاره کرد.

سیمایی همچنین ترویج و آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان و حمایت از گسترش کرسی‌های ایران‌شناسی در سطح بین‌المللی، حمایت و گسترش همکاری‌های علمی و پژوهشی با نخبگان ایرانی خارج از کشور به منظور توسعه همکاری‌های بین‌المللی و بازنگری و اصلاح قوانین و مقررات موجود برای تسهیل همکاری با مراکز پژوهشی برتر خارج بخش دیگری از برنامه‌های خود در راستای تحقق دپیلماسی علمی عنوان کرد که در این رابطه و در نخستین گام به عنوان مقام علمی کشور و به منظور توسعه مشارکت و همکاری‌های ملی و بین‌المللی در سفر سال گذشته به کشور عراق تلاش کرد تا به آنها جامه عمل بپوشاند.

این سفر که با هدف ارتقای همکاری‌های علمی و فناوری میان دو کشور انجام شد، بخش مهمی از سیاست‌های ایران در زمینه توسعه روابط علمی و فناوری را تشکیل داد که می‌تواند نویدبخش تقویت ارتباطات فناورانه میان دو کشور باشد.

ارائه خدمات مستشاری علمی و فناوری از سوی ایران به عراق، توسعه همکاری‌های علمی و آموزشی، تأسیس پژوهشکده‌ها و دانشگاه‌های مشترک، ایجاد پارک‌های علم و فناوری مشترک بین دو کشور از جمله دستاوردهای نخستین سفر وزیر علوم در عرصه بین‌المللی بود.

در این سفر که تعدادی از مقامات علمی کشورمان، وزیر علوم را همراهی می‌کردند، در دومین اجلاس «هفته علم ایران و عراق» اعلام شد که ۲۰۰ بورسیه به دولت عراق در هر سال اعطا می شود.

امسال و در همین روزهای آغازین ۱۴۰۴، وزارت علوم ادامه برنامه‌های خود برای تعاملات بین.المللی با دانشگاه‌های مختلف را دنبال کرد و در این رابطه سعید حبیبا؛ معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان به عنوان نماینده کشورمان به کشور چین در آسیای شرقی سفر کرده است تا با مسئولان آموزش عالی چین، برخی از رؤسای دانشگاه‌ها و پارک‌های علمی و فناوری دیدار و گفت و گو داشته باشد.

شرکت در نمایشگاه بین‌المللی آموزش به منظور تقویت دیپلماسی علمی، دانشجویی، تحقیقاتی و پژوهشی و با هدف معرفی ظرفیت‌های علمی و دانشگاهی کشورمان از جمله برنامه‌ها و سیاست‌های وزارت علوم به منظور گسترش روابط و تعاملات بین.المللی است که در این سفر ۶ روزه و در راستای افزایش تبادلات علمی، فناوری و تبادل استاد و دانشجو تعریف و دنبال می‌شود.

ذکر این نکته ضروری است که سطح همکاری‌های علمی بین تهران و پکن در سال‌های اخیر با توجه به توافق‌نامه‌های راهبردی و برنامه‌های مشترک، روند رو به رشدی داشته که این همکاری‌ها در حوزه‌های مختلفی از جمله فناوری، نوآوری، دانشگاهی و زبان و فرهنگ بوده است.

در این سفر تاکنون دیدار و گفت‌وگوهای دوجانبه‌ای انجام شده است که از جمله آنها می‌توان به دیدار معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس سازمان امور دانشجویان با معاون وزیر آموزش چین پیش از حضور در افتتاحیه بیست‌ویکمین نشست تحصیل در خارج از چین اشاره کرد.

حبیبا در این دیدار یکی از اهداف برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه را تقویت دیپلماسی علمی در راستای توسعه و ارتباطات بین‌المللی با دانشگاه‌های جهان دانست.

معاون وزیر علوم در ادامه سفر خود با دبیرکل سازمان بورس‌های دولتی چین با محوریت گسترش همکاری‌های علمی هم گفت‌وگویی داشت که دستاورد آن در این دیدار تبادل‌نظر برای گسترش همکاری‌های علمی میان ایران و چین بود.

ایجاد دوره‌های مشترک دانشگاهی، تبادل استاد و دانشجو، و افزایش ظرفیت بورس‌های دولتی میان دو کشور، از مهم‌ترین محورهای مطرح‌شده در این دیدار بود. همچنین با اشاره به یکی از بندهای برنامه راهبردی مشترک ایران و چین، بر لزوم تقویت همکاری‌های آموزشی و پژوهشی تأکید شد.

گنجاندن تبادل دانشجویان تحصیلات تکمیلی بین دو کشور که شامل اعطای بورسیه‌های متقابل، توسعه کرسی‌های زبان فارسی در چین و همکاری پارک‌های علم و فناوری است یکی از زمینه‌های سطح همکاری بین تهران و پکن به شمار می رود.

حضور ایران در نمایشگاه بین‌المللی آموزش به میزبانی کشور چین

این نمایشگاه که از ۲۱ فروردین‌ماه در چین گشایش یافته است، اهدافی چون جذب دانشجو از این کشور برای سایر کشورها و همچنین معرفی دانشگاه‌های برتر هر کشور برای تحصیل دانشجویان چینی را دنبال می‌کند.

از ایران نیز مسئولان دانشگاه‌های تهران، صنعتی شریف، شهید بهشتی، اصفهان، شیراز، مازندران، تربیت مدرس و فردوسی مشهد در این سفر حضور دارند تا تعاملات گسترده‌ای را در جهت تبادل استاد، دانشجو و تبادلات علمی و فناوری با دانشگاه‌های کشور چین داشته باشند، البته ایران هم در این نمایشگاه، غرفه دارد.

نگاهی به سطح همکاری‌های ایران و چین در قالب تفاهم‌نامه

از دیگر همکاری‌های مشترک علمی دو کشور، تفاهم‌نامه‌های دانشگاهی است که پیشتر دانشگاه علامه طباطبائی و دانشگاه مطالعات بین‌المللی پکن در مورد تبادل دانشجو در رشته‌های زبان فارسی و چینی، برگزاری دوره‌های مشترک مطالعات فرهنگی و طرح‌های تحقیقاتی مشترک در حوزه اقتصاد و جامعه با هم مبادله کرده بودند.

دانشگاه تهران و دانشگاه علوم زمین چین هم در تبادل استاد و دانشجویان، اعطای بورسیه‌های تحصیلی و انجام طرح‌های مشترک در حوزه علوم زمین تفاهم‌نامه امضا کردند.

همکاری در فعالیت پارک‌های علم و فناوری و استقرار دانشجویان ایرانی در پارک‌های علم و فناوری چین برای انتقال تجارب فناورانه و مشارکت در طرح‌های صنعتی از برنامه‌هایی است که این دو کشور دنبال می‌کنند.